Điện 3 Pha Là Gì? Những Kiến Thức Cần Biết Về Dòng Điện 3 Pha

Điện 3 pha là gì? Chắc hẳn là một trong những câu hỏi mà có rất nhiều người đặt ra nghi vấn từ trước đến nay. Trên thực tế, điện 3 pha là một trong những thứ hết sức quen thuộc với tất cả người dân chúng ta. Thế nhưng, họ chỉ nghe đến cái tên nhưng lại không hiểu rõ chúng là gì. Thế nên, trong bài viết hôm nay chúng tôi mượn gửi đến các bạn những thông tin chi tiết nhất để mọi người cùng tham khảo qua bài viết dưới đây.

Điện 3 pha là gì?

Đầu tiên chúng ta sẽ đi tìm hiểu về khái niệm cơ bản của điện 3 pha là gì? Đồng thời các bạn sẽ còn biết thêm những thông tin hữu ích khác xoay quanh về điện 3 pha cụ thể như sau:

Khái niệm điện 3 pha

Không giống với dòng điện 1 pha hay 2 pha, điện 3 pha có cấu tạo gồm 3 dây nóng và một dây lạnh. Chúng phần lớn được sử dụng để truyền tải điện năng trong tất cả các xưởng, xí nghiệp hoặc nhà máy sản xuất để nhiều lắp đặt các thiết bị hoạt động có công suất lớn. Bởi công dụng chính của dòng điện 3 pha là giúp giải quyết tốt bài toán về việc hao tổn điện năng.

Về cơ bản, điện 3 pha có thể hiểu một cách đơn giản là gồm 3 đường điện một pha chạy song song với nhau cộng thêm 1 dây trung tính hay còn được gọi là dây mát. Đặc điểm của loại dây này rất dễ nhận biết thông qua những đường dây điện hạ thế được lắp đặt xung quanh khu vực sống của người dân.

Hiện nay, tại một quốc gia khác nhau thì việc sử dụng điện một pha hay điện 3 pha cũng sẽ khác nhau. Bởi vì nó còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như:  Cơ sở hạ tầng, lịch sử, điều kiện kinh tế hay ngành công nghiệp…

Xem thêm : dòng điện xoay chiều 3 pha là gì?

Điện 3 pha bao nhiêu vôn?

Về cơ bản, hiện nay chúng ta sẽ được biết đến gồm 3 giá trị điện 3 pha là:

• 380V/3F : Điện 3 pha dùng tại Việt Nam.
• 220V/3F : Điện 3 pha dùng tại Mỹ.
• 200V/3F : Điện 3 pha dùng tại Nhật Bản.

Xem thêm : dây điện 3 pha 4 lõi bao nhiêu vôn

Điện 3 pha bao nhiêu ampe ? Điện ba pha bao nhiêu kw?

Cường độ của dòng điện ba pha

Dựa trên nhà vật lý và toán học người Pháp là André Marie Ampère, cách tính cường độ của dòng điện 3 pha được áp dụng theo công thức sau:

I= U/R

Trong đó:

• U: Là hiệu điện thế 3 pha, ở Việt Nam, U=380V
• R: Điện trở của dây dẫn
• I: Dòng điện ba pha (đơn vị là A – ampe)

Thế nên, nhằm khiến cho việc đo đạc trở nên chính xác hơn, thì người ta sẽ sử dụng ampe kìm để tiến hành đo dòng điện 3 pha.

Công suất tính của dòng điện 3 pha là:

 P = √3 U x I x Cos(Φ)

Trong đó:

• P: Công suất (Ký hiệu KVA – đơn vị KW, W)
• U là hiệu điện thế (Vôn) chạy qua dây dẫn (Ký hiệu U)
• I: Cường độ dòng điện Ampe (ký hiệu A)
• Cos (Φ) tính bằng 1 hoặc 0,8

Điện 3 pha có nguy hiểm không?

Nhìn chung, dòng điện 3 pha hay bất cứ dòng điện nào cũng có thể gây ra sự nguy hiểm. Chính vì thế, bất cứ người dùng nào cũng cần phải đặc biệt cẩn trọng trong công tác lắp đặt hay sử dụng của mình.

Như đã đề cập trước đó, số vốn cao nhất của dòng điện 3 pha có thể lên tới 380V. Thế nên mức độ nguy hiểm của nó sẽ cao gấp nhiều lần so với những dòng điện thông thường. Vậy nên, trong quá trình lắp đặt, xây dựng hoặc sửa chữa thì mọi người nên hết sức cẩn thận nhằm hạn chế tối đa bất kỳ sự cố nào xảy ra.

Cấu tạo của điện 3 pha

Về cơ bản, cấu tạo chung của dòng điện 3 pha sẽ bao gồm 3 sợi dây nóng, (dây pha) và 1 dây trung tính (dây nguội, dây mát). Đồng thời, mức cường độ điện áp của dòng điện 3 pha cũng có nhiều loại khác nhau được tính từ cao áp, trung áp, thấp áp.

Chức năng của dây trung tính gắn liền trong mạch điện có vai trò cân bằng điện áp của các pha có trong mạch điện. Đối với mạch điện 1 pha, dây trung tính sẽ đóng vai trò làm kín mạch điện để di chuyển dòng điện tới các đồ dùng sử dụng trong không gian gia đình.

Để có thể tạo ra dòng điện xoay chiều 3 pha hầu hết mọi người sẽ đồng bộ máy phát điện với bộ 3 pha theo cấu tạo như sau:

Phần tĩnh (stator) sẽ có 3 cuộn dây AX, BY, CZ với lõi xẻ rãnh. Trong đó, mỗi rãnh sẽ được xếp 3 dây quấn lệch nhau 120 độ bên trong và có cùng số vòng dây. Mỗi dây quấn sẽ được tính là 1 pha A,B,C.

Phần quay rotor chính là phần nam châm điện có cực N-S.

Xem thêm : bảng tra tiết diện dây dẫn điện 3 pha mới nhất

Phân biệt dòng điện 1 pha, điện 2 pha và 3 pha

Sau đây là so sánh sự khác nhau giữa điện 3 pha so với dòng điện 2 pha. Mời các bạn tham khảo kỹ càng hơn trong bảng dưới đây.

Tiêu chí	Điện 1 pha	Điện 2 pha	Điện 3 pha
Khái niệm	Điện 1 pha có 2 dây gồm 1 dây pha trong nguồn điện ba pha và 1 dây trung tính	Điện 2 pha gồm 2 dây nóng, không sử dụng dây trung tính. Khi sử dụng 2 pha nóng sẽ được đấu vào đầu bất kỳ để thu được điện 1 pha ở đầu ra.	Gồm 3 dây nóng và 1 dây lạnh. Mạch điện sẽ là một hệ thống với nguồn tác động chính là nguồn 3 pha. Nguồn 3 pha là từ 3 nguồn một pha hợp lại. Đây được xem là nguồn sức điện động có cùng biên độ, tần số và lệch nhau một khoảng là 1/2 chu kỳ hoặc 120 độ.
Hiệu điện thế	Tại Việt Nam, hiệu điện thế dòng điện 1 pha ở giữa hai đầu dây ở mức 220V. Tuy nhiên, tại một số quốc gia khác là Nhật Bản, Mỹ, Đài Loan, điện áp 1 pha sẽ được định theo mức thấp hơn: 100V, 110V, 120V.	Đầu ra của 2 dây đều thuộc dây nóng, tuy nhiên có 1 dây đạt trị số rất thấp (khoảng từ 3V ~ 5V), thế nên dây vẫn tạo ra hiệu điện thế U = 220V để dùng được cho cả các thiết bị điện 1 pha	Điện 3 pha tại mỗi quốc gia đều có sự khác nhau, ví dụ: 380V/3F: Việt Nam 220V/3F: Mỹ 200V/3F: Nhật Bản
Đối tượng sử dụng	Là loại điện dân dụng được ứng dụng trong sinh hoạt hằng ngày của gia đình, có công suất thích hợp cho các thiết bị nhỏ, ít hao tốn nguồn điện năng	Chuyên sử dụng cho những thiết bị điện 1 pha	Được dùng để truyền tải, sản xuất công nghiệp thông qua điện yêu cầu có công suất lớn để giải quyết các vấn đề hao tổn điện năng. Hiện nay, có khá nhiều hộ gia đình lắp đặt sẵn hệ thống điện 3 pha , đồng thời còn lắp đặt thêm một chiếc ổn áp 3 pha để lấy đầu ra 220V đáp ứng nhu cầu sinh hoạt điện gia tăng của mình.

Một số kợi ích khi dùng điện ba pha?

Trên thực tế. Điện 3 pha luôn đóng một vai trò hết sức quan trọng không chỉ trong đời sống chúng ta, còn phục vụ chủ yếu trong các ngành công nghiệp sản xuất để mang đến cho người dùng rất nhiều lợi ích khác nhau như:

Việc truyền tải điện năng sẽ tiết kiệm điện tốt hơn nhầm tối ưu mức chi phí cho các doanh nghiệp.

Tính năng vượt trội hơn so với dòng điện một pha hay dùng trong các gia đình.

Cấu tạo của điện 3 pha cũng hết sức đơn giản khiến cho việc lắp đặt cũng trở nên thuận tiện hơn nhiều.

Điện 3 pha không chỉ được dùng riêng trong các ngành công nghiệp mà nó vẫn có thể sử dụng và lắp đặt trong các hộ gia đình. Tuy nhiên, sẽ phải lắp đặt kèm theo thiết bị ổn áp (aptomat) để được đảm bảo hơn.

Xem thêm : cách đấu tủ điện 3 pha chính xác nhất

Cách đấu dây điện 3 pha

Thông thường, ta sẽ có 2 cách để có thể đấu dây điện 3 pha là: Cách đấu hình sao và đấu hình tam giác.

Chi tiết về 2 cách đấu dây điện 3 pha như sau:  

Cách 1: Đấu dây điện 3 pha tam giác

Mức điện áp định mức: 220V/380V

Điện áp của mạng lưới điện hiện tại: 110V/220V (3pha)

Điểm phù hợp: Phù hợp cho mức điện áp thấp nhất (220V) từ động cơ và mức điện áp cao nhất (220V) tại lưới điện.

Cách 2: Đấu dây điện 3 pha hình sao

Mức điện áp định mức: 220V/380V

Điện áp của mạng lưới điện hiện tại: 220V/380V (3 pha)

Điểm phù hợp: Phù hợp cho mức điện áp thấp nhất (380V) từ động cơ và mức điện áp cao nhất (380V) tại lưới điện.

Cách đấu điện 3 pha vào aptomat

Điện 3 pha là một dòng điện có hiệu điện thế lớn, thế nên mọi người sẽ phải đặc biệt cẩn thận mỗi khi tiến hành đấu điện. Cách để thực hiện đấu điện vào aptomat sao cho chuẩn xác thì các bạn nên tham khảo theo các bước như sau:

Bước 1: Chuẩn bị aptomat theo yêu cầu phù hợp với hệ thống điện với thông số tương ứng.

Bước 2: Cần tiến hành ngắt nguồn điện và hệ thống điện trước tiên rồi thực hiện lắp aptomat.

Bước 3: Bắt vít cố định aptomat bên trong tủ điện hoặc bảng điện. Lưu ý là hãy bắt đúng theo chiều thuận với mắt nhìn, nghĩa là đầu cấp điện vào cổng trên, còn nguồn điện ra hãy lắp từ cổng dưới.

Bước 4: Tiến hành đấu từng dây điện vào aptomat. Dây nóng cần đấu vào cọc L ( 3 dây pha lần lượt đấu là L1, L2, L3) còn dây nguội sẽ phải đấu vào coc. N. Cuối cùng là đấu tải vào những chân bên dưới.

Xem thêm : tính chọn CB 3 pha như thế nào

Hướng dẫn cách chuyển dòng điện từ 1 pha sang 3 pha và ngược lại

Điện 3 pha là một dòng điện rất đa dụng, chúng có thể được ứng dụng không chỉ trong công nghiệp sản xuất mà còn có thể được dùng trong sinh hoạt hàng ngày. Vậy nên, sau đây chúng ta sẽ đi tìm hiểu về cách chuyển đổi từ điện một pha sang điện 3 pha và ngược lại ngay sau đây.

Chuyển đổi điện từ 1 pha sang 3 pha

Cách thông dụng nhất để chuyển đổi từ dòng điện một pha sang dòng điện 3 pha, thì người ta sẽ dùng đến một số loại thiết bị chuyên dụng như sau:

Sử dụng biến tần

Biến tần có thể hiểu là một trong số các loại thiết bị sử dụng hết sức phổ biến để chuyển đổi dòng điện 1 pha sang dòng điện 3 pha. Hơn nữa, loại thiết bị này còn được dùng để làm biến tần trên hầu hết các động cơ máy móc. Chúng ta có thể tìm thấy và mua biến tần tại hầu hết các cửa hàng đồ gia dụng trên thị trường. Nó rất phổ biến, giá cả rất hợp lý và rẻ hơn nhiều so với máy biến áp.

Hiện nay, bạn có thể thấy thiết bị biến tần được lắp đặt trên một số loại máy móc như: : Máy nhuộm, máy dệt, máy kéo sợi.

Nhược điểm: không được ưa chuộng để lắp đặt trên các tủ điều khiển công nghiệp vì biến tần không thể đáp ứng tốt mức hiệu năng cao.

Sử dụng biến áp

Máy biến áp là một trong những thiết bị được ứng dụng hết sức rộng rãi trong việc chuyển đổi dòng điện 1 pha sang điện 3 pha hiện nay. Bởi vì, nó rất thích hợp để hiệu chỉnh hiệu điện thế như 220V, 380V (dòng điện 3 pha) với nguồn ra ổn định tương ứng là (220V, 380V)

Nhược điểm: Giá thành chuyển đổi tương đối cao.

Máy đổi điện 1 pha sang ba pha

Loại máy đổi điện 1 pha sang điện 3 pha này cũng được bán rất nhiều trên thị trường. Vì thế, giúp cho khách hàng có thêm nhiều sự lựa chọn hơn. Tuy nhiên, với loại sản phẩm này sẽ yêu cầu một số tiêu chí nhất định để giúp cho việc hoạt động trở nên ổn định hơn như sau:

Điện áp vào: 220V ± 10%

Điện áp ra: 220V/380V

Tần số cổng vào: 47-63Hz

Tần số cổng ra: 0.00-400.00Hz

Công suất đạt mức dao động khoảng từ: 0.75- 110kW

Tham khảo : rơ le nhiệt 3 pha là gì?

Cách chuyển đổi điện 3 pha sang điện 1 pha

Về cơ bản, mức hiệu điện thế của điện 3 pha là 380V. Thế nên chúng được cấu tạo với bún dây gồm 3 dây nóng và một dây mát. Vậy nên, mọi người có thể dễ dàng bắt gặp dòng điện 3 pha được thấy ở trên các thiết bị sử dụng hằng ngày như tủ điện, mạng lưới điện, cột điện đều được lắp đặt dây điện 3 pha. Đặc điểm điển hình của chúng thường là gồm 3 màu đó là vàng, đỏ, xanh và một dây màu đen (dây trung tính).

Tại các nhà máy điện, thông tường người ta sẽ hạ thế xuống nguồn điện ba pha để có thể cung cấp tốt cho các nhà máy hoạt động hoặc các công ty sản xuất. Đồng thời, điện 3 pha còn được cung ứng theo nhu cầu sử dụng của từng hộ dân.

Khi chúng ta lắp đặt đồng hồ đo điện để đo giữa pha này với khác thì U = 380V. Như vậy có nghĩa là dòng điện chạy qua giữa các pha đều có U= 380V. Bạn có thể lấy dây 1 pha màu vàng để nối vào với dây 1 pha màu đen (dây trung tính). Đồng thời còn có thể lấy dây 1 pha màu đỏ để nối vào với dây 1 pha màu đen thì đều sẽ thu được hiệu điện thế U = 220V.

Điện 3 pha dùng tốt trong sinh hoạt hàng ngày hay không?

Vẫn có không ít người đặt ra nghi vấn về điện 3 pha có thích hợp dùng trong sinh hoạt hàng ngày hay không? Trên thực tế, vấn đề này đã được giải đáp không ít lần ở các phần trước đó.

Về cơ bản, hệ thống điện 3 pha là dòng điện áp cao, truyền được sử dụng để lắp đặt trong ngành công nghiệp sản xuất. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết người dân vẫn dùng dòng điện 3 pha để lắp đặt trong sinh hoạt hàng ngày. Thế nên, điện một pha sẽ chuyên dùng cho các thiết bị một pha, còn điện 3 pha sẽ chuyên dùng với các thiết bị sử dụng nguồn điện 3 pha.

Tình trên hiện nay, điện 3 pha này đang được xếp vào loại điện sử dụng trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh, nhưng chúng sẽ có giá thành khá cao so với điện một pha. Tuy nhiên, vì khá nhiều ưu điểm của điện 3 pha khiến cho nhiều hộ gia đình dần lựa chọn sử dụng nhiều hơn tới dòng điện này vào sinh hoạt hàng ngày trong gia đình mình. Thế nhưng mọi người sẽ phải lắp đặt điện 3 pha cùng với thiết bị ổn áp vào hệ thống điện thì mới có thể thu được đầu ra 220V 1 pha dùng. 

Dùng điện 3 pha có rẻ hơn không?

Trong khi tìm hiểu về điện 3 pha là gì? Không ít người dân cũng rất quan tâm về việc sử dụng điện 3 pha có rẻ hơn không hay rẻ hơn điện 1 pha hay không? Nên dùng loại điện nào sẽ thích hợp lâu dài hơn?

Theo đó, thông qua văn bản của Bộ Công Thương và sở Điện Lực, mức giá của điện 3 pha sẽ cao hơn so giá của điện 1 pha. Tuy nhiên, tại các khung giờ cao điểm như 9h30 – 11h30, 17h – 22h thì giá thành của điện 3 pha sẽ thấp hơn so với giá điện 1 pha, nên sử dụng điện 3 pha sẽ rẻ hơn điện 1 pha.

Đặc biệt, nếu như chúng ta sử dụng điện một pha quá nhiều, lượng điện tiêu thụ sẽ tính theo nấc thang, giá điện 1 pha sẽ khá cao. Ngoài ra, hệ thống điện một pha thường khá yếu nên vậy ra rất nhiều bất tiện cho những hộ gia đình nào đang sử dụng nhiều thiết bị điện. Chính vì thế, đối với những hộ gia đình có mức tiêu thụ điện nhiều thì nên ưu tiên lắp đặt và sử dụng hệ thống điện 3 pha.

Giá điện 3 pha mới nhất

Đối với mỗi dòng điện khác nhau, thì đều sẽ được chia ra thành 3 loại là: Dòng điện dùng trong sản xuất, trong kinh doanh hay trong sinh hoạt.

Trong kinh doanh

Phân thành các cấp điện áp là: Cấp điện áp dưới 6KV, cấp điện áp từ 6KV đến dưới 22KV, cấp điện áp từ 22KV trở lên.

Khung giờ	Cấp điện áp dưới 6KV ( đồng/kWh)	Cấp điện áp từ 6KV đến dưới 22KV ( đồng/kWh)	Cấp điện áp từ 22KV trở lên ( đồng/kWh)
Giờ bình thường	2.666	2.629	2.442
Giờ thấp điểm	1.622	1.547	1.361
Giờ cao điểm	4.587	4.400	4.251

Giá điện 3 pha sản xuất

Giá điện sẽ có sự khác nhau còn tùy thuộc vào mức độ sử dụng trong doanh nghiệp, nhà xưởng, nhà máy hoạt động.

Khung giờ	Cấp điện áp dưới 6KV ( đồng/kWh)	Cấp điện áp từ 6KV đến dưới 22KV ( đồng/kWh)	Cấp điện áp từ 22KV đến dưới 110KV ( đồng/kWh)	Cấp điện áp từ 110KV trở lên   ( đồng/kWh)
Giờ bình thường	1.685	1.611	1.555	1.536
Giờ thấp điểm	1.100	1.044	1.007	970
Giờ cao điểm	3.067	2.964	2.871	2.759

Giá điện 3 pha sinh hoạt

Giá bán lẻ đối với điện sinh hoạt

Bậc	Kwh	Giá ( đồng/kWh)
1	Từ 0 – 50	1.678
2	Từ 51 – 100	1.734
3	Từ 101 – 200	2.014
4	Từ 201 – 300	2.536
5	Từ 301 – 400	2.834
6	Từ 401 trở lên	2.461

Lưu ý khi sử dụng điện 3 pha

Nguồn điện 3 pha có cường độ điện áp lớn lên tới 380V, nên sẽ rất dễ có nhiều nguy cơ xảy đến. Do đó, thì chúng ta lựa chọn sử dụng hệ thống điện xoay chiều 3 pha sẽ cần phải chú ý hơn tới những vấn đề sau:

Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn sử dụng điện: Ngắt nguồn điện khi không sử dụng, giữ khoảng cách an toàn điện, không dùng quá điện áp cho phép, không để các thiết bị điện ở nơi ẩm ướt, chỉ cho phép người có chuyên môn về lĩnh vực điện mới được tiến hành sửa chữa hệ thống điện 3 pha….

Áp dụng các biện pháp bảo vệ cá nhân: luôn sử dụng đến những thiết bị bảo hộ điện như: Kìm cách điện, găng tay cách điện,… Khi tiến hành sửa chữa hệ thống hoặc các máy móc, thiết bị có điện.

Thường xuyên định kỳ kiểm tra hệ thống điện, dây lạnh tiếp nối đất,…. Thông qua những thiết bị đo, kiểm tra điện chuyên dụng như: Ampe kìm, đồng hồ vạn năng….

Kết luận

Trên đây là những thông tin giúp mọi người hiểu rõ hơn về điện 3 pha là gì? Sự khác biệt giữa các loại điện, cũng như cập nhật giá điện 3 pha mới nhất. Nếu như quý khách hàng có nhu cầu tìm hiểu về các thiết bị đo, kiểm tra điện chất lượng có thể tham khảo tại Thiết Bị Điện T&T để được tư vấn và hỗ trợ mua hàng chu đáo nhất.